ही योजना महिलांसाठी खूप चांगली संधी आहे. सरकारने अशा महिलांसाठी एक मदतीची योजना सुरू केली आहे, ज्या गरीब आहेत आणि स्वतःचा छोटासा व्यवसाय सुरू करू इच्छितात. या योजनेचे नाव आहे पंतप्रधान विश्वकर्मा शिलाई मशीन योजना. या योजनेत महिलांना शिलाई मशीन घेण्यासाठी १५,००० रुपये सरकारकडून मिळतात. हे पैसे थेट त्यांच्या बँक खात्यात दिले जातात.
शिवाय, शिवणकाम शिकण्यासाठी ५ ते १५ दिवसांचे मोफत प्रशिक्षण दिले जाते. प्रशिक्षण घेत असताना रोज ५०० रुपये भत्ताही दिला जातो. प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतर प्रमाणपत्र देखील दिले जाते. काही महिला आपला व्यवसाय सुरू करू इच्छितात, त्यांना २ ते ३ लाख रुपये कर्जही मिळू शकते आणि ते कर्ज फक्त ५% व्याजदरावर दिले जाते.
ही योजना केवळ भारतीय महिलांसाठी आहे. अर्ज करण्यासाठी महिलांचे वय २० ते ४० वर्षांदरम्यान असावे. त्यांचे कुटुंब गरीब असावे, म्हणजेच वर्षाला उत्पन्न १.४४ लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे. आणि कुटुंबातील कोणीही सरकारी नोकरीत नसावे.
या योजनेत विशेष करून विधवा महिला, अपंग महिला, अनुसूचित जाती-जमातीतील महिला आणि ओबीसी महिलांना अधिक प्राधान्य दिले जाते.
अर्ज करताना काही कागदपत्रे लागतात – आधार कार्ड, पॅन कार्ड, बँक पासबुक, पत्त्याचा पुरावा (जसे रेशन कार्ड, विज बिल), उत्पन्नाचा दाखला, जात प्रमाणपत्र (जर लागले), पासपोर्ट साईज फोटो आणि वैध मोबाइल नंबर.
अर्ज दोन प्रकारे करता येतो – ऑनलाइन आणि ऑफलाइन.
ऑनलाइन अर्ज करायचा असल्यास pmvishwakarma.gov.in या वेबसाइटवर जावे लागेल. तिथे तुमचे आधार कार्ड आणि मोबाइल नंबर टाकून नोंदणी करावी लागते. नंतर सर्व माहिती भरून कागदपत्रे अपलोड करायची असतात.
ऑफलाइन अर्ज जवळच्या CSC केंद्रात जाऊन करता येतो. तिथे सहाय्यक अर्ज भरून देतो आणि बायोमेट्रिक तपासणी होते.
ही योजना महिलांना आर्थिक मदत देते. १५,००० रुपये मशीनसाठी, रोज ५०० रुपये प्रशिक्षणासाठी, आणि कमी व्याजाचे कर्ज व्यवसायासाठी. महिलांना स्वावलंबी बनवणे, त्यांना घरबसल्या कामाची संधी देणे, आणि त्यांचं कौशल्य वाढवणे, हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे.
या योजनेमुळे महिलांना आपल्या वेळेनुसार काम करता येते. त्यांनी घरातूनच शिवणकाम करून पैसे कमवू शकतात. त्यांनी ग्राहक तयार करून आपली ओळख बनवता येते. आणि हळूहळू आपला व्यवसाय वाढवता येतो.
महाराष्ट्रातील महिला देखील या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. महाराष्ट्रात राहणाऱ्या ग्रामीण आणि शहरी दोन्ही भागातील महिलांसाठी ही योजना उपयुक्त आहे.
इतर राज्यातही अशा योजना आहेत. उदा. तेलंगणा, तामिळनाडू आणि हरियाणामध्ये महिलांना मोफत शिलाई मशीन देण्यात येतात.
ही योजना २०२७-२८ पर्यंत सुरू राहणार आहे. त्यामुळे महिलांनी लवकरात लवकर अर्ज करावा.
महत्त्वाचं म्हणजे, सरकार मशीन मोफत देत नाही, पण खरेदीसाठी पैसे देते. आणि एका कुटुंबातून फक्त एक महिला अर्ज करू शकते.
शिवणकाम माहीत नसेल तरी चिंता नको, कारण मोफत प्रशिक्षण दिलं जातं. पण मशीन विकता येत नाही. ती फक्त स्वतःच्या रोजगारासाठी वापरायची असते.
देशातील अनेक महिलांनी या योजनेचा फायदा घेतला आहे. त्यांनी आपले बुटीक सुरू केले आहेत, ऑनलाईन विक्री सुरू केली आहे, इतर महिलांना काम दिले आहे. काहींनी तर परदेशातही आपली कामं पोहोचवली आहेत.
आजच्या काळात महिलांनी डिजिटल पेमेंट, सोशल मीडियाचा वापर, ऑनलाइन ऑर्डर घेणे, आणि ई-कॉमर्सवर विक्री करणे हे शिकून आपला व्यवसाय अधिक मजबूत केला आहे.
ही योजना महिलांसाठी एक सुवर्णसंधी आहे. तिचा उपयोग करून त्यांनी आपले आणि आपल्या कुटुंबाचे भविष्य उज्वल बनवावे. शिवणकाम हे एक असे कौशल्य आहे जे कधीच वाया जात नाही. त्यामुळे ज्या महिला पात्र आहेत, त्यांनी जरूर अर्ज करावा.